WYSTAWY METEORYTÓW
Polski Serwis Meteorytów

WROCŁAW - wystawa stała. Muzeum Mineralogiczne Uniwersytetu Wrocławskiego na ul.Kuźniczej 22 posiada wydzielone pomieszczenie służące do prezentacji zgromadzonych okazów meteorytów. W eleganckich gablotach (patrz I zdjęcie obok) zaprezentowano ponad 53 okazy meteorytów wszystkich typów. Muzeum posiada prawdopodobnie największą w kraju kolekcję polskich meteorytów, w tym : Piława Górna, Wilkanówko, Pułtusk (chondryty), Morasko, Przełazy (oktaedryty), Sulechów (heksaedryt), Łowicz (mezosyderyt). Ozdobę kolekcji stanowi piękny okaz Moraska o wadze 78 kg (II zdjęcie). Jest on własnością Zakładu Badania Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu i został wypożyczony do Wrocławia. Zdjęcia wykonał Tomek Jakubowski.

OLSZTYN - wystawa stała. Planetarium Lotów Kosmicznych w Olsztynie przy ul.Piłsudskiego 38 posiada stałą wystawę meteorytów - według autorów największą w Polsce. Na pierwszym piętrze planetarium przy wejściu do sali projekcyjnej zgromadzono około 120 okazów meteorytów różnych typów (patrz zdjęcie obok - 19 KB). Największe okazy na wystawie to: tektyt Muang Nong, Gibeon, Łowicz, Campo del Cielo i El Hammami. Najciekawsze okazy: Dar al Gani 400 z Księżyca, Zagami z Marsa, Peekshill - rozbił kiedyś samochód, cztery okruchy materii przywiezionej z Księżyca, piękne płytki Esquela i Brahina. Z polskich meteorytów reprezentowane są: Morasko, Świecie, Baszkówka, Łowicz (okazy całkowite i cztery piękne przekroje), Pułtusk. Jest także odlew słynnej Baszkówki. Planetarium jest czynne codziennie z wyjątkiem poniedziałków.

FROMBORK 1 - wystawa czasowa oraz stała. Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku zorganizowało w lipcu i sierpniu 2000r. wystawę meteorytów z największej prywatnej kolekcji należącej do pana Kazimierza Mazurka. Meteoryty wystawione zostały na dwóch piętrach zabytkowej Wieży Kopernika na Wzgórzu Katedralnym (patrz zdjęcie obok - 24 KB), w dziewięciu gablotach (patrz - zdjęcie 42 KB) zgromadzono około 96 okazów. Poszczególne gabloty, oraz towarzyszące im opisy, zostały podzielone tematycznie w następujący sposób: Deszcze żelazne (np.Sikhote Alin, Gibeon, Morasko), Deszcze kamienne (np.Allende, Pułtusk, Jilin), Tektyty (np.Wełtawity, Irgizyty, Bediazyty), Kamienne chondryty (np.Murchison, Maralinga, Tuxtuac), Kamienne achondryty (np.Tathouine, Camel Donga, Millbillillie), Żelazno-kamienne (np.Brahin, Esquel, Imilac), Żelazne (np.Canyon Diablo, Toluca, Santiago Papasquiero), Polskie meteoryty (Przełazy, Łowicz, Pułtusk, Baszkówka, Morasko, Zakłodzie) oraz Impaktyty. Można było zobaczyć również takie rzadkości, jak: Dar al Gani 400 - meteoryt z Księżyca oraz Zagami - meteoryt z Marsa. Oprócz opisanej wystawy czasowej istnieje również mała wystawa stała, która znajduje się w sąsiednim Planetarium. Można tu zobaczyć takie okazy, jak: Baszkówka, Morasko, Pułtusk, Canyon Diablo, Gibeon, Millbillillie, Marlow, Allende oraz Imilac.

ZABRZE 1 - wystawa czasowa. W Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu odbyła się wystawa przyrodniczej kolekcji hrabiego Włodzimierza Dzieduszyckiego, która powstała w XIX w. Oprócz takich eksponatów jak - zwierzęta, bursztyny i skamieniałości, można było zobaczyć sześć okazów meteorytu Pułtusk (patrz zdjęcie obok - 19 KB). Pięć z nich ma wyraźną skorupę obtopieniową, na jednym widoczne są delikatne, ale wyraźne regmaglipty. Dwa meteoryty posiadają odsłonięte wnętrze, koloru jasnoszarego. Jeden z okazów nie pasuje do pozostałych - przypomina kawałek zardzewiałego żelaza. Wystawa czynna była do 31 marca 1999 roku.

ZABRZE 2 - wystawa czasowa. W dniach 01-30 września 1998 r. w pomieszczeniu Czytelni Ogólnej MBP w Zabrzu, odbyła się wystawa meteorytów. Zaprezentowano 10 okazów różnych typów, w tym najbardziej atrakcyjny - chondryt węglisty Allende, którego wiek ocenia się na 4,6 mld lat. W ramach wystawy można było także zapoznać się z książkami o tematyce meteorytowej, dostępne były ostatnie roczniki kwartalnika "Meteoryt". Każdy zwiedzający otrzymywał w prezencie informator pt."Jak poszukiwać oraz rozpoznawać meteoryty".Wystawa zorganizowana została przez Renatę Gorawską i Jarosława Bandurowskiego (patrz zdjęcie obok - 24 KB).

GLIWICE - wystawa stała. Na Wydziale Górnictwa i Geologii Politechniki Śląskiej w Gliwicach (ul.Akademicka 2) znajduje się niewielkie muzeum minerałów. W jednej z gablot umieszczono skromną kolekcję meteorytów. Można zobaczyć tu meteoryty żelazno-kamienne - Quedlinburg (okaz całkowity), Brenham (płytka), meteoryty żelazne - Zacatecas (połówka z przekrojem), [Xiquipilce] (płytka), [Spreewald] (płytka), Canyon Diablo (duża płytka), meteoryty kamienne - Pułtusk (3 okazy całkowite), tektyty Indochinity (2 okazy). W gablocie znajduje się również żelazna, szlifowana płytka podpisana jako Koronowo k.Bydgoszczy - jest to pseudometeoryt, prawdopodobnie zwany również Kłodawa - z wyglądu idealnie przypomina oktaedryt bardzo gruboziarnisty, ale ma zbyt mało niklu jak na meteoryt. Ten kawałek żelaza został przypadkiem wydobyty z głębokości kilkuset metrów podczas wykonywania odwiertów. Wstępne badania wykluczają jego pochodzenie kosmiczne, ale kto wie... Meteoryt Quedlinburg jest prawdopodobnie błędnie opisany - w katalogu meteorytów The Natural History Museum 2000 jest zaklasyfikowany jako kamienny. Meteoryty [Xiquipilce], [Spreewald] nie figurują we wspomnianym katalogu - prawdopodobnie ze względu na błędną pisownię nazwy. W kolekcji znajduje się również okaz opisany jako - pallasyt, Syberia, ZSRR - bez podania jego nazwy.

SOSNOWIEC 1 - wystawa stała. W okazałym budynku Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, który mieści się w Sosnowcu przy ul.Będzińskiej 60, znajduje się niewielkie muzeum minerałów. Jedna z gablot (patrz zdjęcie obok - 45 KB) zawiera kilka okazów następujących meteorytów - Gibeon (dwa przekroje), Canyon Diablo (okaz całkowity), [Nikolskoje] (Rosja, piętka z przekrojem), [Piervomanskij] (Rosja, piętka z przekrojem), Saratov (piętka z przekrojem), Sikhote Alin (odłamek). Kolekcja nie jest rozwijana, a okazy nie są zadbane, ani poprawnie opisane. W pomieszczeniu znajduje się także interesujący minerał - żelazo rodzime z Podkamiennej Tunguskiej (patrz - zdjęcie 32KB), bardzo przypominające meteoryt żelazno - kamienny Vaca Muerta. Interesujące skojarzenia nasuwają się same...

ENSISHEIM (Francja) - wystawa czasowa. Ensisheim to niewielka miejscowość turystyczna położona w sercu Alzacji we wschodniej Francji, niedaleko Strasburga i Bazylei (Szwajcaria). Ensisheim, to także nazwa najstarszego zachowanego meteorytu w Europie, którego spadek był obserwowany. Zdarzenie miało miejsce 16 listopada 1492r. i na pole pszenicy spadł wówczas spory kamień o wadze około 127kg (amfoteryt LL6). Meteoryt ten miał szczęście przetrwać burzliwe dzieje naszego kontynentu i dzisiaj jest ozdobą miejscowego Muzeum Historii i Archeologii, które mieści się w Pałacu Regencji. Oprócz skromnych ekspozycji związanych z górnictwem i archeologią znajduje się tam niespodziewanie bogata kolekcja meteorytów. Najważniejszym okazem umieszczonym w osobnej gablocie jest oczywiście sam Ensisheim - niestety masa główna liczy obecnie tylko 55,7kg. W pozostałych 7 gablotach umieszczono dużą ilość wspaniałych i okazałych meteorytów różnych typów, z których wymienię tylko te najważniejsze - nieprzyzwoicie wielka płyta pallasytu Esquel oraz mniejsze, ale równie piękne płyty pallasytów Brenham i Brahin, kolekcja meteorytów marsjańskich SNC - Zagami, Chassigny, Nakhla i DAG 670, zbiór chondrytów węglistych - Murchison (wielkości męskiej pięści!), Maralinga, Allende (wielkości głowy dziecka!!), DAG 668, Orgueil, trochę achondrytów - duża płyta Pena Blanca Springs oraz ogromny okaz całkowity Millbillillie, duża ilość meteorytów żelaznych, zarówno okazów całkowitych, jak i płyt - gigantyczna płyta Campo del Cielo, płytka Mundrabilli, okazy całkowite z fantastycznymi regmagliptami - Canyon Diablo, Sikhote Alin. Z ciekawostek można wymienić francuski meteoryt L'Aigle - pozostałość po obfitym deszczu meteorytów z 26 kwietnia 1803r., po którym powszechnie uwierzono, że meteoryty spadają z nieba oraz fragment słynnego meteorytu Peekskill, który w 1992r. "zaparkował w miejscu uprzednio już zajętym". Była spora kolekcja lokalnych meteorytów francuskich, natomiast z polskich udało mi się dostrzec tylko dwa Pułtuski o rozmiarach wyraźnie większych od typowego grochu pułtuskiego. Ta niezwykła i fascynująca wystawa jest, jak najbardziej, godna odwiedzenia - tylko ta odległość od Polski, która wynosi około 1400km...

KRAKÓW - wystawa stała. Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego Fort Skała, Kraków, ul.Orla 171. Istniejące od 1964r. Obserwatorium zgromadziło bardzo bogatą i ciekawą kolekcję meteorytów, które są eksponowane w gablocie znajdującej się w głównej sali wykładowej. Według relacji dr T.Ściężora gablota z meteorytami jest wspaniała! Wszystkie okazy duże (przynajmniej 5x5 cm), piękne szlify i trawienia. Przede wszystkim duży fragment Baszkówki, nieco mniejszy Zakłodzia. Na uwagę zasługuje też malutki fragment meteorytu marsjańskiego Zagami (jest to jedno z nielicznych miejsc w Polsce, gdzie można zobaczyć podobny meteoryt). Oto spis okazów znajdujących się w tej kolekcji: Acfer 011 (H5), Admire (pallasyt), Allende (CV3), Baszkówka (L5), Brahin (pallasyt), Canyon Diablo (oktaedryt gruboziarnisty), Gao (H5), Gibeon (oktaedryt drobnoziarnisty), Guadalupe y Calvo (heksaedryt), Hidden Valley (oktaedryt średnioziarnisty), Ilafedh 009 (EL6), Łowicz (mezosyderyt), Marlow (L5), Millibillille (eukryt), Morasko (oktaedryt gruboziarnisty), Mt Egerton (aubryt), Murchison (CM2), Pułtusk (H5), Santiago Papasquiero (ataksyt), Sikhote-Alin (oktaedryt b.gruboziarnisty), Tenham (L6), Toluca (oktaedryt gruboziarnisty), Tuxtuac (LL5), Zagami (shergottyt), Zagora (żelazny z krzemianami), Zakłodzie (nietypowy meteoryt enstatytowy). Zwiedzanie obserwatorium (głównie przez grupy zorganizowane) może odbywać się po uprzednim zgłoszeniu i uzgodnieniu tego z dyrekcją obiektu. Uwagi Marka Jamrożego - Obserwatorium Astronomiczne przy Uniwersytecie Jagiellońskim założył J.Śniadecki w 1791r. Mieściło się ono na ul.Kopernika. W latach 60 zeszłego wieku ze względu na warunki obserwacji przeniosło się na teren austriackiego fortu - Fortu Skała. Przeprowadzka trwała kilkadziesiąt lat. Jeszcze całkiem niedawno na Kopernika były pomieszczenia "astronomiczne". Zasadnicza cześć kolekcji powstała, jak mi się wydaje, w czasach kiedy Obserwatorium było na Kopernika. Foto - Łukasz Walec.

WARSZAWA 1 - wystawa czasowa (tekst - T.Ściężor). W dniu 18 lutego 2002r. w Warszawie odbyła się całodniowa Sesja Naukowa z okazji 80-lecia istnienia czasopisma astronomicznego "Urania". Pośród imprez towarzyszących należy wspomnieć o wystawie meteorytów ze zbiorów Tomasza Zwolińskiego, prezentowanej przez samego kolekcjonera. Na wystawie można było zobaczyć kilkadziesiąt meteorytów, w tym tak ciekawe okazy, jak St.Michel (L6, 0,6 g), Pułtusk (H5, przekrój 1,5 g), Ozona (H6), Mt Tazerzait (L5, 2,4 g), Millibillille (eukryt, płytka 2,2 g), Baszkówka (L5, 2,1 g), Norton County (aubryt, 0,1 g), Brenham (pallasyt, płytka 3,1 g) i wiele innych. Wystawa spotkała się z dużym zainteresowaniem uczestników Sesji.

PARYŻ - wystawa stała. Muzeum Narodowe Historii Naturalnej (Museum National d'Historie Naturelle) jest jedną z atrakcji znajdujących się w centrum Paryża - dojazd metrem linią nr 5 i 10 do stacji Gare d'Austerlitz. Muzeum to ogromny zespół zabytkowych obiektów znajdujących się w okazałym parku Jordin Des Plantes przy Rue Buffon 61 i Rue Geoffroy 36. W osobnych budynkach umieszczono m.in.galerie - ewolucji, anatomii i paleontologii, mineralogii i geologii, botaniki, entomologii. Galeria mineralogii i geologii zawiera kolekcje, które zaczęto gromadzić w 17 wieku i jest to jedno z najstarszych muzeów tego typu na świecie. Muzeum rozczarowuje, ponieważ na ogromnych przestrzeniach gmachu wystawienniczego umieszczono niezbyt wielką ilość okazów minerałów, a najwięcej miejsca zajmuje czasowa wystawa zdjęć przedstawiających przyrodę Afryki. Zadziwiające były tylko ogromnych rozmiarów geody (do których swobodnie mógł zmieścić się człowiek) oraz kwarce wielkości mebli domowych. Muzeum posiada podobno zbiór ponad 2000 meteorytów jednak do oglądania udostępnia się zaledwie 17 okazów (!?), znajdują się one w podziemiach muzeum w pomieszczeniu o nazwie Salle Aux Tresors (Sala Skarbów). Oto lista tych meteorytów: żelazno-kamienne Imilac PAL 1,26kg (piękna i wielka płyta), Estherville MES 2,5kg (mniejsza płyta, ale znacznie grubsza - 0,5-0,8cm), żelazne Roundup IIIAB 575g, Uruachic IIIAB 430g, Paloduro IIIE 111g (z wyglądu bardzo podobny do Toluki), Udei Station IAB 290g, księżycowy DaG 400 3,82g, marsjańskie DaG 476 SHE 34g (gruba płytka), Los Angeles SHE 4,4g (kostka wielkości dużego paznokcia), Governor Valadares SHE 1,11g, SaU 005 SHE 1,5g, chondryty Axtell CV3 321g, Abee EH4 (większy niż dłoń i o bardzo egzotycznym wyglądzie - brekcja połączona ze zwykłym chondrytem), NWA 487 L3 285g, achondryty Smara EUK 158g, Bilanga DIO 1,85kg (wielkości pięści ze skorupą obtopieniową odsłaniającą jasne wnętrze), DaG 779 HOW 664g (duża płyta o wyglądzie jasnego betonu z szarymi i ciemnymi wrostkami). Meteoryty umieszczono w trzech gablotach, niezbyt dobrze oświetlonych. Muzeum jest czynne w godz. 10 - 17 z wyjątkiem wtorków, w soboty i niedziele do godz.18. Bilet wstępu kosztuje 5,-EUR, niestety osobno płaci się za wejście do innych galerii. Muzeum nie jest objęte całodziennym karnetem muzealnym, nie wolno robić zdjęć.

TORUŃ 1 - wystawa czasowa. W okresie 25.10 - 08.12.2002r. w Muzeum Okręgowym w Toruniu (Dom Eskenów, ul.Łazienna 16) czynna jest wystawa meteorytów i minerałów pt."Na niebie i na Ziemi" (codziennie oprócz poniedziałków w godz.10-16). Okazy pochodzą ze zbiorów Kazimierza Mazurka (meteoryty) i Muzeum Mineralogicznego Uniwersytetu Wrocławskiego (minerały). Kolekcja meteorytów Pana K.Mazurka należy do najbogatszych, pod względem różnorodności i oryginalności okazów, w Polsce (wg stanu na 01/2001 spośród ok.365 różnych meteorytów zarejestrowanych w katalogu "Meteoryty w zbiorach polskich" 275 znajduje się w omawianej kolekcji, a 65 okazów tylko w niej). Zbiór ten ma większe znaczenie dla popularyzacji wiedzy o meteorytach niż niejedna kolekcja uniwersytecka, ponieważ właściciel zbioru chętnie prezentuje swoje okazy innym miłośnikom meteorytów na spotkaniach i wystawach. W Toruniu możemy zobaczyć 140 okazów, z których 100 to meteoryty, a 40 reprezentuje tektyty i impaktyty. Wystawa podzielona jest na 9 działów: meteoryty kamienne - chondryty, meteoryty kamienne - achondryty, meteoryty żelazne, meteoryty żelazno-kamienne, polskie meteoryty, deszcze meteorytów kamiennych, deszcze meteorytów żelaznych, tektyty oraz impaktyty. Zobaczyć można przedstawicieli wszystkich typów meteorytów z wyjątkiem rzadkich angrytów (tylko jeden okaz w Polsce) i lodranitów (nie występuje w polskich zbiorach), w tym meteoryty z Marsa, Księżyca, nietypowe meteoryty enstatytowe - Zakłodzie, Acapulco, bencubbinit Gujba. Z polskich meteorytów zobaczyć można wspomniane już Zakłodzie oraz Morasko, Pułtusk, Łowicz, Przełazy i Baszkówkę. Wystawę ozdabiają piękne i wierne kopie Baszkówki i Middlesbrough. W dniu otwarcia wystawy odbyła się sesja popularnonaukowa pt."Wokół meteorytów i minerałów. Wprowadzenie w świat kamieni". Wygłoszono następujące referaty - "Kamienie szlachetne Polski" prof.dr hab.Michał Sachanbiński, "Meteoryty żelazne i kamienne" prof.dr hab.Andrzej Muszyński, "Minerały - niecodzienność codzienności" mgr Wojciech Stawikowski. Dodatkowymi atrakcjami związanymi z pobytem w Toruniu były: możliwość zwiedzania zabytkowego Starego Miasta, uczestnictwo w seansie w miejscowym Planetarium oraz koncert uniwersytecki pt."Swing Meets Symhony" w wykonaniu Toruńskiej Orkiestry Kameralnej. Koncertowi w Dworze Artusa towarzyszył interesujący wykład prof.Andrzeja Woszczyka pt."Kosmiczne neutrina i źródła promieniowania X Nobel 2002". Był i notował J.Bandurowski.

SOSNOWIEC 2 - wystawa czasowa. W okresie od 9 listopada 2002r. do końca miesiąca w nowym Muzeum Ziemi na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego w Sosnowcu (WNoZ) czynna jest duża wystawa meteorytów ze zbiorów członków Polskiego Towarzystwa Meteorytowego. Swoje okazy udostępnili - Jerzy Strzeja (JStM, 50), Jarosław Bandurowski (JBaZ, 39), Marcin Cimała (MCiD, 38), Kazimierz Mazurek (KMaG, 24), Łukasz Karwowski (ŁKaM, 7), Stanisław Jachymek (SJaZ, 4), Sławomir Derecki (SDeW, 1), ponadto WNoZ udostępnił 8 okazów. Łącznie można zobaczyć 171 meteorytów. Wystawa obejmuje 11 gablot, z czego meteoryty znajdują się w dziewięciu (zdjęcie obok). W czterech pierwszych gablotach znajdują się meteoryty kamienne, z których na szczególną uwagę zasługują duże okazy - Ghubara L5, 494g, fragment (KMaG), Tsarev L5, 276g, płyta (KMaG), Zag H6, 580g, okaz całkowity (MCiD), Tagonnite H5, 176g, płyta (MCiD), NWA 787, L6, 191g, płyta (MCiD), Gao H5, 217g, okaz całkowity (MCiD). W dwóch następnych gablotach znajdują się meteoryty żelazne, z których wyróżniają się - Campo del Cielo IA, 266g, płytka (JStM), Morasko IIICD, 2,79kg, fantastyczna płyta z dużymi oczkami troilitu (MCiD), Gibeon, IVA, 1230g, okaz całkowity (JStM). W jednej gablocie znajdują się meteoryty żelazno-kamienne - m.in. Brahin PAL, 55g, piękna kwadratowa płytka z przezroczystymi oliwinami (MCiD), Huckita PAL, 59g (MCiD). W ósmej gablocie pokazano kolekcję tektytów, z których wyróżniają się Indochinity w kształcie maczugi - 41g (JBaZ), 71,7g (JStM). W następnej gablocie znajdują się tylko 4 meteoryty, ale za to niezwykle rzadkie i cenne - marsjańskie Dhofar 019 SHE, 0,04g (MCiD), Dhofar 019 SHE, 0,138g (JBaZ), NWA 1068 Louise Michel SHE, 0,39g (JBaZ), brekcja księżycowa Dar al Gani 400, pył (KMaG). W dwóch ostatnich gablotach pokazano literaturę związaną z meteorytami oraz dwie przepiękne kopie meteorytów stanowiące ozdobę całej wystawy - Adamana i Middlesbrough (MCiD). Wystawa meteorytów oraz minerałów, które znajdują się w tym samym pomieszczeniu, wzbudziła bardzo duże zainteresowanie wśród osób zwiedzających giełdę minerałów odbywającą się w dniach 9-10 listopada - w ciągu 2 godz. po otwarciu giełdy wystawę zwiedziło ok.300 osób. Wystawa została bardzo starannie przygotowana, opracowana i rozplanowana przez p.Andrzeja Wójcika przy współpracy z p.prof.Łukaszem Karwowskim i z p.Anną Ludwig, za co pragnę złożyć im gratulacje w imieniu Polskiego Serwisu Meteorytów. Ekspozycja czynna jest w tygodniu (od poniedziałku do piątku) w godz.9-11, po uprzednim umówieniu się z organizatorem - tel.032/291-83-81 wew.603. Możliwe jest ustalenie innych godzin zwiedzania. Był i notował J.Bandurowski.

TORUŃ 2 - wystawa stała. W toruńskim Planetarium im.Władysława Dziewulskiego (ul.Franciszkańska 15 na Starym Mieście) czynna jest niewielka stała wystawa meteorytów. Wystawa znajduje się w holu głównym Planetarium i składa się z dwóch części. W pierwszej pokazano makietę fragmentu powierzchni Marsa wraz z lądownikiem Pathfinder i łazikiem Sojourner oraz fragment skały marsjańskiej - meteoryt Dhofar 019 (shergottyt znaleziony w Omanie w 2000r.). Meteoryt ten został przekazany Planetarium w darze przez p.Sławomira Dereckiego z Wrocławia. W drugiej części wystawy znajdują się pozostałe meteoryty - Bilanga, Canyon Diablo, Sikhote - Alin, Gibeon, Pułtusk, Esquel, Tenham, Wolf Creek. Ozdobą wystawy jest rodzimy meteoryt Baszkówka (fragment prawdziwego meteorytu i odlew gipsowy całego okazu). Wystawa czynna jest od wtorku do niedzieli w godzinach pracy Planetarium. (10/02)

WARSZAWA 2 - wystawa stała (?). W Muzeum Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego (al.Żwirki i Wigury 93, wejście od ul.Banacha, tel.(022) 55-40-336) dostępna jest od września 2002r. ciekawa wystawa pt.Meteoryty - skały z Kosmosu. Eksponowane okazy pochodzą z kolekcji własnej Muzeum oraz ze zbiorów Krzysztofa Sochy. Obejrzeć można 52 różne meteoryty ze zbiorów Muzeum, przeważnie są to polerowane zgłady umożliwiające zobaczenie struktury. Ponadto pokazano 21 tektytów z 8 miejsc - obok obsydianów i obsydianitów, by uwidocznić zewnętrzne podobieństwo niektórych okazów. Dodatkową atrakcją jest autentyczny pył przywieziony z Księżyca przez załogi Apolla 11 i 12. W dużej gablocie, na planszy ukazującej obszar rozrzutu, leżą 232 okazy Pułtuska. Okazom towarzyszy wyczerpująca informacja na temat tego deszczu meteorytów, ich składu mineralogicznego i chemicznego oraz klasyfikacji. W osobnej gablocie leży spory otoczak, o który opiera się pokaźny okaz meteorytu żelaznego. To słynny już meteoryt Morasko, który zatrzymał się na kamieniu, na którym wciąż widać ślad kontaktu z meteorytem. Większe wrażenie robi jednak druga gablota, wypełniona pokruszonym kamieniem, z którego wystaje ponaddwudziestokilowy kawał żelaza. Pozostałe mniejsze okazy zebrane są w trzeciej gablocie. Niektóre są przecięte i wytrawione. Widać, że część okazów ma charakterystyczne deformacje figur świadczące, że są to odłamki meteorytu rozerwanego przy uderzeniu z ziemią, a więc, że był to spadek kraterotwórczy. Na wystawie są 32 okazy Moraska, z czego 28 pochodzi ze zbioru Krzysztofa Sochy. Kuratorem wystawy jest Andrzej Pelc. Dni i godziny otwarcia: poniedziałek - piątek, godz.10-12 (do godz.15 po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym). Więcej informacji na stronie - http://www.geo.uw.edu.pl/MUZEUM/index.htm Napisano na podstawie relacji A.S.Pilskiego zamieszczonej w Meteorycie 04/2002, zdjęcie wykonał Michał Kosmulski.

POZNAŃ - wystawa czasowa. Wystawa dotyczy historii Junikowa, mieści się w podziemiach kościoła parafii pw.Św.Andrzeja Boboli przy ul.Junikowskiej w Poznaniu,  jest zorganizowana pod patronatem ks.kanonika Włodzimierza Koperskiego oraz Rady Osiedla Junikowo. Wystawa zawiera około 20 okazów meteorytów w tym - Allende, Tatahouine, Zegdou, Tsarev, Morasko, Gibeon i inne. Wystawa jest czynna po każdej sumie w niedzielę od 18 maja 2003r. Nadesłał - Mateusz Szyszka.

KIELCE - wystawa czasowa. Wystawa odbywała się w ramach IV Kieleckiego Festiwalu Nauki w dniach 12-21 września 2003r. i została zorganizowana przez Krzysztofa Sochę. Można było zobaczyć następujące meteoryty żelazne: Morasko (najliczniej reprezentowany, największy okaz 37kg, liczne płyty, niektóre ze zdeformowanymi figurami Widmanstattena, jeden orientowany), Campo del Cielo 5 kg, płytka Gibeona, Mundrabilla, Sikhote Alin i inne, meteoryty żelazno-kamienne - Imilac i Vaca Muerta, kamienne chondryty - Gao Guenie, Pułtusk, Holbrook, El Hammami i inne, kamienne achondryty - Mount Egerton (aubryt) i DaG 476 (schergottyt). Zainteresowanie wystawą było spore - mnóstwo wycieczek szkolnych i pojedynczych osób. Przypuszcza się, że następna wystawa meteorytów w Kielcach odbędzie się już niedługo w tutejszym oddziale PIG. Informacje i zdjęcie dostarczył Tomasz Jakubowski. 

FROMBORK 2 - wystawa czasowa. Duża wystawa meteorytów pt."Materia Układu Słonecznego z kolekcji Kazimierza Mazurka", czynna w okresie lipiec-sierpień 2004r. w Wieży Kopernika. Wygląda podobnie jak 4 lata temu (relacja powyżej), z tą różnicą, że będzie można kupić specjalnie przygotowany katalog i trochę meteorytów, ponadto przybyło sporo ciekawych okazów. Zbiory prezentowane są w 9 gablotach  tematycznych: 1.meteoryty kamienne - chondryty, 2.meteoryty kamienne - achondryty, 3.meteoryty żelazne, 4.meteoryty żelazno - kamienne, 5.polskie meteoryty, 6.deszcze meteorytów kamiennych, 7.deszcze meteorytów żelaznych, 8.tektyty, 9.impaktyty. Prezentowano ok.170 okazów.

BERNO. W Muzeum Historii Naturalnej w Bernie można podziwiać wiele ciekawych meteorytów, oprócz znanych z całego świata są oczywiście meteoryty szwajcarskie (jak dla nas bardzo egzotyczne nazwy) w tym piękny UTZENSTORF H5 okaz orientowany (zdjęcie). Na uwagę zasługuje także piękna płyta ESQUELA podświetlana od spodu!! Jedna z sal poświęcona jest meteorytom planetarnym, gdzie widziałem największe okazy shergottytów (!!), a także piękne płytki księżyców o monstrualnych rozmiarach jak na te rzadkie meteoryty. Podsumowując warto odwiedzić to muzeum, bilet kosztuje 7 franków, jest blisko centrum. Zdjęcia z wystawy dostępne również pod adresem - http://www.marmet-meteorites.com/id2.html Informacje i zdjęcia dostarczył Tomasz Jakubowski.

SOSNOWIEC - wystawa czasowa. Kolejna wystawa okazów ze zbioru Kazimierza Mazurka. W czterech gablotach ułożono ogromną ilość meteorytów i tektytów (124 okazy). Można było zobaczyć m.in. aż 10 polskich meteorytów - Krupe L6, Baszkówkę L5, Pułtusk H5, Podgrodzie H4, Zakłodzie, Łowicz Mez., Przełazy IA, Świecie IIIAB, Morasko IA, Jankowo Dolne IIICD. Największe wrażenie robiła gigantyczna płyta Brahina. Wystawa ilustrowana była tablicami informacyjnymi w trzech językach.