Bondoc, Filipiny, 13° 31’ N, 122°
27’ E. W 1956 r. znaleziono bryłę 888,6 kg. i kilka
mniejszych. Jeden z okazów otrzymał Nininger w 1962 r.
KMaG:
3,3 s; MPPF: 0,7 f; JAB: 0,1 f.
Budulan, Rosja, 50° 34’ N, 114°
54’ E. Latem 1962 r. znaleziono bryłę ok. 100 kg.
JanW:
9,5 ep; KMaG: 8,0 fs; JStM: 0,6 f.
Crab Orchard, Tennessee, USA,
35° 50’ N, 84° 55’ W. W 1887 r. znaleziono 5 kamieni
ważących w sumie 48,5 kg. Największy ważył. 38,5 kg.
KMaG:
2,3 fc; MPPF: 0,55 f.
Dalgaranga, Australia, 27° 43’
S, 117° 15’ E. W 1923 r znaleziono pewną liczbę małych
bryłek żelaza w kraterze o średnicy 70 stóp i głębokości 11
stóp, ale zachował się tylko jeden okaz, o wadze 40 g, w
kolekcji E. S. Simpsona. W 1960 roku poszukiwania wokół
krateru doprowadziły do znalezienia 207 okazów o łącznej
wadze 1,1 kg. Największy ważył 57 g. Połowa z nich to było
utlenione żelazo, a reszta to mezosyderyty. W kraterze
znaleziono 280 fragmentów ważących około 20 funtów, które
okazały się bardzo zwietrzałymi mezosyderytami.
JanW:
11,97 ep, 6,50 ep; MCiD: 11,02 ep; RITc: 2,44
f; KMaG: 2,2 s; JPłB: 1,5 ep; JBaZ: 0,2
f.
Dong Uijmqin Qi, Chiny, 45° 30’ N,
119° 02’ E. W chińskiej części Mongolii, wczesnym
popołudniem 7 września 1995 roku, przy bezchmurnym niebie,
ludzie usłyszeli potężny hałas i zobaczyli na niebie czarny
dym. Na łące znaleziono potem meteoryty ważące 88,2 kg, 38
kg i 2,6 kg. Wszystkie trafiły do Akademii Nauk w Pekinie.
Mike Farmer dotarł później na miejsce spadku i udało mu się
kupić jeszcze jeden okaz.
JanW:
16,8 ep.
Estherville, Iowa, USA, 43°
25’ N, 94° 50’ W. Po południu,10 maja 1879 r. po pojawieniu
się jasnego bolidu i detonacjach spadło koło miasteczka
Estherville w północno-zachodniej części stanu Iowa, blisko
granicy z Minnesotą, kilka dużych brył o łącznej wadze ponad
700 funtów (317,5 kg), w tym 198 kg i 68,5 kg. oraz setki
małych kawałków żelaza z krzemianami. W Estherville chłopak
pędzący do domu krowy obok małego jeziorka mówił o
prawdziwej burzy gradowej małych bryłek żelaza wpadających
do wody, a przerażone krowy rozbiegły się na wszystkie
strony.
WWoG:
61,6 s; MMWr: 43,65 cs, 6,80 cs; JanW: 31,3 s,
23,2 s; MGPAN: 25,44 cs; KMaG: 24,2 s;
OPiOA: 12,3 cs; ASPF: 10,8 f; TŚcK: 3,0 f;
MKGW: 2,6 cs; RKoW: 1,9 f; Zea: 1,58 f;
ToGa: 0,6 f; GMik: 0,48 f; JPłB: 0,46 f;
JŁuW: 0,42 f; KTKUB: 0,38 f; WSZ: 0,36 f;
KMoW: 0,35 f; RZdS:
0,27
s;
RITc: 0,25 f.
Hainholz, Niemcy, 52° 17’ N, 8°
55’ E. W 1856 r. znaleziono bryłę 16,5 kg.
MMWr:
31,20 f, MGUJ: 7,70 f.
Lamont,
Kansas, USA, 38° 05’ N, 96° 02’ W. W latach czterdziestych
XX wieku, między kamieniami w ogrodzeniu znaleziono meteoryt
ważący 38,69 kg.
KMaG:
7,5 s; JanW: 0,581 s.
Łowicz, Polska, 52° 0’ N,
19° 55’ E. W nocy z 11 na 12 marca 1935 r.
spadł na południe od Łowicza deszcz meteorytów. Dróżnik
kolejowy w Lipcach, po przejściu pociągu o godz. 0.50,
spojrzał na północny zachód i ujrzał dość wysoko nad
horyzontem szybko powiększającą się, czerwoną kulę pędzącą
ku wschodowi. Po chwili nastąpił jej wybuch i oślepiające
białe światło rozjaśniło okolicę. Po kilkunastu sekundach
zgasło i rozległ się huk podobny do wystrzału armatniego,
który przeszedł w dudnienie zakończone trzema detonacjami.
We wsi Wrzeczko Andrzej
Strugiński widział całe zjawisko stojąc na progu swej chaty.
Jak mówił, najpierw zrobiło się jasno jak w dzień. Potem
usłyszał huk, który przypominał mu odgłos lecącego pocisku
działowego i zobaczył spadające świecące kamienie.
Twierdził, że widział ich 6 czy 7. Dwa z nich, które spadły
na jego podwórko w odległości 30 - 40 m. od niego, podniósł
następnego dnia rano. Ważyły 125,3 g.i 108,6 g.
We wsi Reczyca gospodarzy
przeraziło oślepiające światło, które znikło po kilku
sekundach. Zaraz potem usłyszano huk przypominający strzały
najcięższych armat, oraz warczenie i świst pojedynczych
meteorytów. Niektórzy widzieli czerwone smugi świetlne
zaznaczające stromy tor spadających ciał i słyszeli
uderzenia o ziemię. Według ich wskazówek znaleziono jeden
okaz o wadze 2726 g. i dwa mniejsze powyżej kilograma każdy.
Pierwszy meteoryt został
znaleziony we wsi Krępa Podgóry na roli Stanisława Barbuchy.
Była to bryła o średnicy dwudziestu kilku centymetrów,
ważąca około 10 kilogramów. Gospodarz wraz z innymi rozbił
ją na części. Gdy uznano, że nie zawiera nic cennego,
kawałki wzięło na pamiątkę wielu mieszkańców Krępy i
Domaniewic. Nie wiadomo dokładnie, co stało się z drugim
największym meteorytem o wadze ok. 8,5 kg., który przy
spadku pękł na trzy części. Być może jego połówką jest
meteoryt w warszawskim Obserwatorium Astronomicznym.
Poszukiwania meteorytów były
prowadzone metodą rozmów z miejscowymi gospodarzami i
zachęcania ich do poszukiwań za pomocą brzęczącej monety.
Metoda ta doprowadziła do zebrania 58 okazów meteorytu
Łowicz o łącznej wadze ok. 59 kg., jak twierdzili Różycki i
Kobyłecki, delegowani na teren spadku przez Towarzystwo
Muzeum Ziemi, którym zawdzięczamy najwięcej informacji.
Uwzględniając nierównomierne wyzbieranie meteorytów uważali,
że spadło ok. 110 kg. Obszar, na którym znajdowano
meteoryty, obejmuje ok. 9,2 kilometrów kwadratowych i jest
wyciągnięty w kierunku zachód - wschód. Meteoryty spadały
niezbyt blisko siebie. Na najlepiej przeszukanym obszarze
około 1 kilometra kwadratowego w pobliżu Wrzeczka znaleziono
28 okazów o łącznej wadze ok. 6,5 kg.
OAUJ:
5670 cs, 1442 cs, 835 cs, 526 hs, 103 cs, 51,8 cs, 51,5 hs,
47,3 hs, 42,5 cs, 29,8 cs, 29,2 cs, 24,8 cs, 12,3 cs;
MGUJ: 5650 cs, 2950 cs, 2380 cs, 703,5 cs, 378,7 cs,
246,9 cs, 193,5 cs, 176,0 cs, 166,0 cs, 146,3 cs, 118,8 cs,
111,3 cs, 47,1 cs, 30,5 cs, 29,8 cs, 29,1 ep, 27,5 cs, 14,6
cs, 12,5 cs, 11,2 hs, 6,2 cs, 3,3 f; OAUW: 3750 wcs;
MZPAN: 2858 cs, 2810 cs, 2159 cs, 1520 hs, 1386,25 cs,
1023 cs, 724,94 cs, 480,00 cs, 442,23 cs, 442,17 cs, 441,1
cs, 406,0 cs, 166,5 f+f, 158,65 cs, 145,11 cs, 144,31 cs,
129,47 cs, 110,72 cs, 108,58 cs, 100,1 f, 88,64 cs, 69,0 cs,
58,57 cs, 42,0 hs, 56,6 cs, 53,0 cs, 47,23 cs, 41,86 hs,
35,45 cs, 34,05 f, 26,24 fc, 20,45 fc, 19,07 fp, 19,00 ep,
15,29 hs, 12,37 cs, 2,80 f, 2,67 f, 2,32 f, 1,8 fc, 1,5 s,
1,05 f, 0,76 f, 0,65 fp; OPiOA: 181,3 wcs, 110,91 ep,
21,74 hs, 16,80 sc, 13,50 hs; LOŁow: 243,2 f;
MGPIG: 159 ep; MGPAN: 26,86 cs, 14,24 cs;
MEPZG: 26,6 wcs; MMWr: 18,0 s; MWGUW: 16,5
ep; LChG: 13,6 f; KMaG: 7,3 sc; JAB:
6,9 ep; MKGW: 2,64 sc, 1,93 sc; TŚcK: 2,18 s,
0,0076 f; AKKC: 2,0 f; MPPF: 1,12 ep; KRdK:
1 ep, JBaZ:
0,95 ep; JStM: 0,2 f; SKoZ:
0,15 fc; MKoL: 0,12 f; KSoK: 0,05 f; ASPF:
ts.
Mincy, Missouri, USA, 36° 33’ N, 93°
6’ W. Znaleziony w 1857 r. Twierdzi się, że bryła ok. 90 kg.
spadła w 1857 r. 11 mil SE od Forsyth, skąd została zabrana
na farmę w Newton County, Arkansas.
MGPAN:
81,94 s.
Mt. Padbury, Australia, 25° 40’
S, 118° 6’ E. W 1964 r. znaleziono 272 kg fragmentów.
KMaG:
4,0 cs; KTKUB:
2,83 cs;
BDąT: 1,8 sc; JAB: 1,7 ep;
RKoW:
1,6 ep; HGwL: 1,5 cs; TZwW: 1,3 f; JStM:
1,1 hs; ŁODG: 0,6 ep.
Northwest Africa 1242 (As Sarir),
Libia. 27° 33’ N, 21° 27’ E. W 1985 roku dwa
pokryte świeżą skorupą okazy mezosyderytu, ważące razem 7
kg, znaleźli koło wsi Gillio pracownicy wydobywający ropę. W
1998 roku kupił je pewien dealer i dał do sklasyfikowania.
Komisja Nazewnictwa zaliczyła je do meteorytów NWA mimo, że
miejsce znalezienia jest znane i znajduje się poza tym
obszarem. W 1995 roku w „Mineralia Slovaca” ukazał się
artykuł o mezosyderycie As Sarir, którego okazy, pokryte
świeżą skorupą, ważące 20 kg, 5,48 kg i 2,23 kg znaleziono w
tej samej okolicy. Autorzy artykułu nie zgłosili jednak
meteorytu do Komisji Nazewnictwa.
JanW:
41,75 ep, 1,45 s; MCiD: 1,85 s; TŚcK: 1,579 s;
JPłB: 1,4 s; RKoW: 1,2 s; JŁuW: 1,12 s;
KMaG: 1,1 ep; HGwL: 0,2 ep; WWoG: 0,2 s;
RITc: 0,15 s.
Northwest Africa 1827, Maroko. W
czerwcu 2003 roku marokański dealer kupił w Rissani
kompletny meteoryt żelazno-kamienny (877 g) dla Nelsona
Oakesa. Meteoryt jest przeważnie średnioziarnisty z dużymi
fragmentami ortopiroksenu i plagioklazu, zwykle otoczonymi
przez obszary z dużą zawartością metalu. Składa się głównie
z ortopiroksenu z około 10% objętościowo metalu. Zawiera
troilit, chromit, merrillit i z rzadka duże okruchy
anortytu. Duże okruchy ortopiroksenu są bardziej magnezowe
niż dominujące średniej wielkości ziarna. Chociaż ten okaz
przypomina bardziej diogenit z dużą zawartością metalu niż
mezosyderyt, badania porównawcze, przeprowadzone przez T,
Buncha, tego okazu, NWA 1879 i podobnych meteorytów
dostarczonych przez A. Jambona i M. Farmera pokazały, że
wszystkie one są częściami dużego, niejednorodnego
mezosyderytu (łączna waga ponad 22 kg) z rzadko
występującymi okruchami eukrytowymi i diogenitowymi.
JanW:
18,35 s.
Northwest Africa 1878, Maroko. W
czerwcu 2003 roku marokański dealer kupił w Zagorze cały,
pokryty skorupą meteoryt, ważący 1374 g, dla Adama i Grega
Hupe. Meteoryt jest dość gruboziarnisty, niezbrekcjowany, z
mniej więcej równymi ilościami metalu i krzemianów. Metal
składa się z kamacytu otaczającego zaokrąglone ziarna
taenitu. Część kamienna składa się głównie z ortopiroksenu,
pewnej ilości pigeonitu i niewielkich ilości anortytu,
chromitu, krzemionki, merrillitu, troilitu i rzadko
ilmenitu. Prawdopodobnie pochodzi ze wspólnego spadku z NWA
1817.
JanW:
2,50 s.
Northwest Africa 1879, Maroko. W
czerwcu 2003 roku dwa bardzo świeże, całkowite, pokryte
skorupą meteoryty kupiono w Erfoud dla Adama i Grega Hupe.
Składają się z ortopiroksenu (45%), plagioklazu (15%),
metalu (20%), troilitu (12%), chromitu (8%) i niewielkiej
ilości merrillitu. Skład ortopiroksenu i plagioklazu jest
typowy dla mezosyderytów mimo braku brekcjowej struktury.
Prawdopodobnie oba okazy pochodzą ze wspólnego spadku z NWA
1827.
JanW:
1,70 s.
Northwest Africa 1927. W
marcu 2003 roku Mike Farmer kupił kamyk ważący 14,3 g.
KMaG:
7,24 ep.
Northwest Africa 2924.
W 2005 roku znaleziono w
Algierii kilka tysięcy okazów o łącznej wadze ponad 180 kg.
Największy ważył około 5 kg, większość to okazy poniżej 200
g. Drobnoziarnista, zbrekcjowana, bazaltowa masa (poniżej
0,5 mm) zawiera większe ziarna oliwinu i pigeonity (do 2,5
mm). Nieregularne ziarna metalu są przeważnie poniżej 2 mm z
wyjątkiem skupień metalu i rzadkich nodul centymetrowej
wielkości zawierających pigeonit. Duża cześć okazów jest u
Farmera.
JanW:
8,33 s.
Northwest Africa 2932.
W 2005 roku kupiono w Erfoud w Maroku nieco zwietrzały (W2)
kamień ważący 206 g. Zawiera duże nodule metalu. Pasuje do
NWA 2924.
AZGR: 38,26 hs;
JanW:
23,4 cs; MStP: 7,16 hs; JPłB: 5,52 ep;
RKoW:
4,48 ep.
Vaca Muerta, Chile, 25° 45’ S, 70°
30’ W. W 1861 r. znaleziono bryły aż do 25 kg. na pustyni
Atacama. Donosi o tym Ignacy Domeyko, który potem jedną z
nich, o wadze 20 kg. przekazał w darze krakowskiej Akademii
Umiejętności. Dalsze okazy znaleziono w 1888 r. Dokładne
przeszukanie terenu przeprowadzono dopiero niedawno
znajdując ponad 3 tony tego meteorytu.
MGPAN:
20000,0 cs, 12,65 ep; MWGUW: 118,1 ep, 10,6 f;
JanW: 82,0 ep, 16,6 cs, 14,9 ep, 11,9 cs, 5,40 s, 4,87
s; MGUJ: 56,9 f, RBoW: 50,5 ep; AKiW:
48 wcs; MCiD: 44,0 fs; KMaG: 35,4 fs; JAB:
34,5 ep, 4,1 ep; MKGW: 26,3 s, 6,0 ep; JŁuW:
23,4 wcs; JSzW: 21,1 ep; KSoK: 20,8 s; GMik:
15,6 wcs; OPiOA: 15,06 s, 10,66 s; MEPZG: 15,0
s; ASPF: 14,8 ep; AKoW: 12,9 ep; MMWr:
12,7 s; KTKUB: 12,6 ep; WWoG: 12,0 hs; MStP:
11,6 wcs, 4,88 sc; MPaJ: 11,6 ep; SKoZ: 11,5
s; PTuK: 11,1 ep; WSZ: 10,9 hs, 2,03 sc, 1,30
sc; JStM: 9,7 s; AJNH: 9,6 ep; JDCB:
8,4 s; RITc: 7,8 hs, 5,1 hs; RRzG: 7,6 ep;
TCeŁ: 7,5 ep; JJDL: 7,5 s; MWiW: 7,2 s;
KZT: 7,0 ep, 6,7 ep; KSzS: 6,7 s; JPłB:
6,5 ep; ToGa: 6,5 ep; JBaZ: 6,3 s; MKoL:
5,3 ep; BDąT: 4,4 s; BSzW: 3,3 s; TŚcK:
3,3 s; NAWPI: 2,8 ep; HGwL: 2,5 ep, 2,3 ep;
ŁODG: 1,9 s; RZdS:
1,9
f;
PSoO: 1,5 s; TZwW: 1,5 s;
KBKE: 0,5 ep; PiOAG: 0,5 f.
W tle: meteoryt
Estherville |